Opening ZNA Cadix
Later deze maand opent ZNA Cadix zijn deuren. Ter ere van de officiële inhuldiging van dit nieuwe ziekenhuis gaf ik de volgende toespraak.
Beste allemaal,
En in het bijzonder vandaag elke zorgverlener en medewerker van ZNA Cadix,
(1) Gezondheid is ons allerhoogste goed, onze gezondheidszorg van onschatbare waarde. Investeren in onze gezondheidszorg is dan ook investeren in ons allen. Vandaag is daar opnieuw een heel mooi bewijs van. En investeren moeten we niet alleen doelmatig doen, met zorg en efficiënt dus, maar we moeten dat ook solidair doen. Want een collectief georganiseerd zorgsysteem, waar iedereen onvoorwaardelijk toegang toe heeft, is één van de fundamenten waarop onze samenleving al decennialang gestoeld is en waar ze ons tot ver buiten de landsgrenzen voor benijden. Sommige "zorgcowboys" (zoals ik ze noem) in deze zelfde Cadix-wijk, raad ik aan die geschiedenis dus grondig ter harte te nemen.
En om zo'n solidair systeem vorm te geven, is niet alleen kwaliteitsvolle, state of the art-zorg, met de nieuwste technieken nodig zoals hier; daarvoor is niet alleen doelmatig gezondheidszorgbeleid nodig, maar daar zijn bovenal jullie voor nodig: artsen, verplegers, bij uitbreiding alle zorgpersoneel en ondersteunend personeel van dit gloednieuwe ziekenhuis. Zonder jullie dagelijkse engagement, inzet én doorzettingsvermogen is toegankelijke en hoogstaande zorg onmogelijk.
Dat betekent uiteraard ook dat jullie met voldoende collega's moeten zijn om dat te waarborgen. Daarom verneem ik van jullie graag wat deze verhuizing teweeg heeft gebracht inzake personeelssterkte. Heeft dat ertoe geleid dat wie in Stuyvenberg werkte, dreigde af te haken, of is het andersom: zorgt deze nieuwe plek voor een aanzuigeffect? Hoe dan ook, staan we - als we het bredere plaatje bekijken - voor een flinke uitdaging. Dat betekent dat we niet alleen moeten blijven investeren in een betere verloning en betere werkomstandigheden, maar ook de organisatie van onze gezondheidszorg doelmatig moeten hervormen. Vandaar mijn initiatieven voor een verbeterd HR-beleid, administratieve vereenvoudiging en een nieuwe zorgladder voor het verpleegkundig beroep, maar ook mijn hervorming om zorgkundige taken te verschuiven, te differentiëren of te delegeren past daar in. Dan denk ik ook aan de opleiding tot praktijkassistent - een gloednieuw zorgberoep die we creëerden - om artsen te ontlasten. Niet alleen in ziekenhuizen, maar ook in rusthuizen, revalidatiecentra of woonzorgcentra kunnen zij - na een opleiding van 1,5 jaar aan de slag, eenvoudige medische handelingen mogen stellen: denk aan bloed trekken, of de hechting van een wonde. We hopen op die manier ook een nieuw publiek aan te boren, dat nu niet in de zorg terechtkomt.
Samengevat: behalve investeren, is het dus ook en vooral een kwestie van hervormen om de uitdagingen in de zorg tot een goede einde brengen. En we moeten dat écht doen zonder taboes, en zonder corporatistische reflexen. Want dat zal alleen lukken als we dat samen doen.
(2) Het tweede element dat daar naadloos op aansluit, is het bredere verhaal van samenwerking. Want dat ziekenhuizen proberen de beste te zijn, is uiteraard een nobel streven. Maar als dit ertoe leidt dat iedereen alles wil doen, met als gevolg dat we middelen onder meer op vlak van workforce maar ook expertise verspillen, is nefast. Dat dit ertoe leidt dat samenwerking onder druk komt, en concurrentie zegeviert - met hogere prijzen voor de patiënt - is eveneens nefast. De hervorming van de ziekenhuisorganisatie en financiering moet die spiraal doorbreken. 'Nabije zorg waar mogelijk, gespecialiseerde zorg waar nodig' is de leidraad. Een geïntegreerd samenwerkingsverband tussen ziekenhuissites is nodig om dit in de praktijk waar te maken. Alleen zo creëer je een hefboom voor efficiëntiewinst als voor het bundelen van specifieke expertise in referentiecentra. Sommige daarvan moeten uitgewerkt worden, zoals bijvoorbeeld de traumacentra binnen een aansluitend traumanetwerk, een van de zorgfuncties die ook in ZNA Cadix aan bod komen. Ik pleit daarbij voor een zo rationeel en efficiënt mogelijke benadering, waarbij 'duplicatie van aanbod dicht bij elkaar' vermeden wordt.
(3) Tot slot kijk ik ook al verder dan vandaag, en met name naar 1 januari 2024, wanneer het Ziekenhuis aan de Stroom het daglicht zal zien. Het is een logische en volgende stap na 6 jaar samenwerking tussen ZNA en GZA. En ik besef dat er nog enkele obstakels zijn richting 2024. Zo heeft de mededingingsautoriteit MDA een reeks bedenkingen, maar voor mij staat het vast dat bij die fusie opnieuw niet alleen jullie en alle medewerkers winnen, maar ook alle patiënten hier in Antwerpen en ver daarbuiten.
Investeren in gezondheidszorg, hervormen van gezondheidszorg. Hand in hand, en dat met verschillende werven tegelijkertijd. Daar gaat het om. Ik ga het hierbij laten, maar niet zonder iedereen te bedanken die aan dit prachtige verhaal - en de verhuizing - heeft meegewerkt. Ik wens jullie allen bijzonder veel succes en vooral heel veel werkplezier hier. Ik dank u.