Medicomut keurt nieuw financieringsmodel huisartsenwachtposten goed
De Nationale Commissie Artsen-Ziekenfondsen heeft gisterenavond het licht op groen gezet voor een nieuw financieringsmodel voor de huisartsenwachtposten. Samenwerkingsverbanden van huisartsenwachtposten krijgen zo meer autonomie en meer flexibiliteit, en dit rekening houdend met de lokale context en de zorgnoden. “De uitvoering van deze beslissingen zal een bijkomende investering meebrengen van 22 miljoen euro in de wachtposten van huisartsen. In vergelijking met 2019 zal er zo meer dan 45 miljoen euro extra geïnvesteerd worden in de wachtposten. Het is immers belangrijk dat huisartsen wachtdiensten onderling kunnen verdelen, dat ze hierbij ondersteund worden en dat ze hun wachten in een veilige omgeving kunnen doen. Alle patiënten moeten zeker zijn dat ze tijdens de wachturen beroep kunnen doen op een huisarts wanneer dat nodig is”, beklemtoont Frank Vandenbroucke.
De vorige regering besliste dat huisartsenwachtposten zich moeten herorganiseren in functionele samenwerkingsverbanden. De voorwaarden hiertoe werden al verankerd in een erkenningsbesluit1 dat onder meer stelt dat:
- Het aantal huisartsen door het samenwerkingsverband wordt bepaald in functie van de normale te verwachten zorgnood.
- De medische permanentie minstens ieder weekend van vrijdagavond achttien uur tot de daaropvolgende maandag om acht uur en op wettelijke feestdagen van de avond ervoor 18 uur tot de ochtend na de feestdag om 8 uur toegankelijk is.
- Het samenwerkingsverband enkel uit wachtposten bestaat, waarvan het aantal bepaald wordt in functie van onder meer de bevolkingsdichtheid en de aanrijtijd. Het bestrijkt een aaneengesloten geografisch gebied. Het bestaat uit minimum drie wachtposten en minimum 300.000 inwoners2.
- Het samenwerkingsverband minimum één wachtpost heeft die tijdens de medische permanentie toegankelijk is. Het tevens een mobiele wachtdienst garandeert zodat patiënten thuis bezocht kunnen worden indien nodig.
Parallel met dit besluit diende de financiering van deze samenwerkingsverbanden uitgewerkt te worden. Dit werd in intens overleg met de huisartsen voorbereid in het Begeleidingsplatform Wacht onder voorzitterschap van Frank Lippens. Het ontwerp KB dat de financieringsregels verankert, werd gisterenavond - 3 juli 2023 - goedgekeurd door de Medicomut. Hierbij wordt aan de samenwerkingsverbanden de mogelijkheid geboden om de medische permanentie op de best mogelijke manier te organiseren rekening houdend met de geografische kenmerken en de zorgvraag en -aanbod in de betrokken gebieden.
Deze financiering komt in de plaats van de huidige financiering van de wachtposten, en dit vanaf 2025. Wachtposten krijgen evenwel de mogelijkheid reeds in 2024 over te stappen indien ze dat wensen.
Frank Vandenbroucke: “Het is belangrijk dat huisartsen op een veilige en ondersteunde manier wachten kunnen doen. Het is ook belangrijk dat patiënten op een toegankelijke manier terecht kunnen bij een huisarts van wacht. Daarom investeren we hier fors in. Op kruissnelheid -vanaf 2025- gaat het om een bedrag van 70,5 miljoen euro, of 22 miljoen euro meer dan vandaag. In vergelijking met 2019 gaat het om een toename van meer dan 45 miljoen euro.”
Het KB bepaalt concreet welk budget de functionele samenwerkingsverbanden krijgen om onthaalmedewerkers, coördinerende en ondersteunde medewerkers, wagens met chauffeur, investerings-; IT- en operationele kosten te bekostigen. Dit gebeurt op basis van parameters die rekening houden onder meer met de geografische oppervlakte en de populatie.
Het KB speelt in op de bekommernissen van de huisartsen en de wachtposten. Zo wordt voorzien in meer flexibiliteit en autonomie; is voorzien in een duurzaam indexeringsmechanisme en worden de medewerkers vergoed op basis van IFIC barema’s. De functionele samenwerkingsverbanden kunnen indien ze dit organiseren eveneens gefinancierd worden voor de weekwacht (maandag tot en met donderdag van 18u tot 8u).
Voor de patiënt verandert er niets tijdens de dag- en avondwacht in het weekend. Alle wachtposten kunnen openblijven en ook het aantal mobiele teams met wagen en chauffeur worden behouden op het huidige niveau. Tijdens de diepe nacht (van 23u tot 8u) -waar er veel minder patiënten een beroep doen op de huisartsenwacht- wordt de samenwerking geïntensifieerd, maar dit rekening houdend met de lokale context. De huisartsen kunnen kiezen tussen twee scenario’s. Een eerste scenario voorziet dat alle wachtposten ook in de diepe nacht openblijven met onthaalbediende en artsen. Hiernaast zijn wagens met chauffeur ter beschikking voor de mobiele wacht, maar iets minder dan er voorzien zijn voor de drukkere dag- en avonduren. Een tweede scenario voorziet dat maximaal wordt ingezet op mobiele wachten, maar dat tijdens de diepe nacht iets minder wachtposten open zijn.
Frank Vandenbroucke: “Het is aan de huisartsen om te beslissen wat - rekening houdend met hun bevolking - het beste scenario is tijdens de diepe nacht. In dunbevolkte gebieden zal wellicht eerder geopteerd worden voor huisbezoeken, in dichtbevolkte gebieden is het zinvoller om meer wachtposten op te houden. We beogen een dubbel doel. Enerzijds zorgen dat huisartsen zo weinig mogelijk diepe nachten moeten doen. Anderzijds zorgen dat de patiënten ook tijdens de diepe nacht de garantie krijgen dat ze terecht kunnen bij een huisarts, en dit op een toegankelijke manier. Het is niet de bedoeling dat ze meer dan een half uur moeten rijden om bij een huisarts terecht te kunnen.”
Ondertussen wordt ook alles in het werk gesteld om de uitrol van het triagesysteem 1733 over alle wachtposten van het land te realiseren, en wordt een reflectie opgestart binnen de Medicomut over de wachtvergoeding van de huisartsen.3
1 https://etaamb.openjustice.be/nl/koninklijk-besluit-van-10-september-2020_n2020015585.html
2 Indien om reden van geografische spreiding en/of van bevolkingsdichtheid deze norm niet kan worden gevolgd, kan hiervan worden afgeweken mits een gefundeerde verantwoording die deel uitmaakt van het aanvraagdossier voor erkenning. Evenwel bestaat het samenwerkingsverband steeds uit minimum 2 wachtposten en minimum 225.000 inwoners.
3 De huisartsen krijgen vandaag een beschikbaarheidsvergoeding van 7,17€ per uur. Hiernaast kunnen ze een raadpleging of een huisbezoek aanrekenen. Tijdens de diepe nacht bijvoorbeeld is het ereloon voor een raadpleging 58,77 euro en voor een huisbezoek 99,34 euro.
