VDAB, RIZIV en ziekenfondsen willen 10.000 mensen begeleiden naar werk

Vlaams minister van Werk, Jo Brouns: “Werk kan een fundamenteel deel van herstel uitmaken in het geval van (langdurige) ziekte. Werk kan namelijk structuur, zingeving én sociaal contact betekenen. We leggen de focus op wat wél nog kan. VDAB en partners staan klaar met expertise om iedereen die daar nood aan heeft te ondersteunen. Ik ben zéér tevreden dat alle betrokken organisaties zich nu samen engageren om méér mensen kansen te geven op de arbeidsmarkt. Dit is een ambitie die we vanuit Vlaanderen al lang naar voor schuiven.”

Federaal minister van Volksgezondheid, Frank Vandenbroucke: “Werken is zo belangrijk om je goed te voelen, nuttig te voelen ook. Da's meer dan geld verdienen alleen. Maar wie lang ziek is - of geweest is - heeft het vaak moeilijk om weer aan een job te geraken. Nochtans willen ze vaak niet liever. Daardoor gaan mensen zich thuis NOG slechter, of NOG zieker voelen. Dat wil ik aanpakken. Bovendien heeft de arbeidsmarkt dit talent nodig. Een goede samenwerking tussen de VDAB-bemiddelaar, de Terug Naar Werk - coördinator en de adviserend arts is daarbij cruciaal. Als dat kan worden mensen terug begeleid naar een job bij de bestaande werkgever, maar als dat niet kan, dan is goed samenwerken met een VDAB-bemiddelaar cruciaal. Daarover maken we nieuwe afspraken in het raamakkoord.”

Sinds 2009 werken VDAB, de ziekenfondsen en het RIZIV samen om mensen in arbeidsongeschiktheid, die ondersteuning nodig hebben om stappen naar werk te zetten, te begeleiden Vandaag engageert elke partner zich om mee een versnelling hoger te schakelen. Met deze overeenkomst stellen VDAB, het RIZIV en de ziekenfondsen zich tot doel om de Vlaamse ambities te realiseren. Dit wil zeggen dat er gestreefd wordt om 10.000 sociaal verzekerden te begeleiden in een traject naar werk in 2023. In 2024 ligt de ambitie op het begeleiden van 12.000 mensen met een gezondheidsprobleem. Dit jaar schreven al 4.139 mensen met een ziekte-uitkering zich in bij VDAB voor begeleiding naar werk. VDAB ontvangt vanuit het RIZIV-financiering om trajecten op maat aan te bieden.

Dat traject naar werk moet bovendien sneller opstarten en daardoor tot betere resultaten leiden. Hoe sneller werk terug op de radar komt, hoe meer kans op een succesvolle re-integratie. Ook hiervoor ligt de lat hoger. VDAB streeft ernaar om de uitstroom naar werk stapsgewijs te verhogen van 30% naar 40%. Een vroege betrokkenheid van VDAB is dus van groot belang.

Ook Bart kwam terecht bij VDAB: “Ik ben bouwkundig tekenaar, maar door te veel stress en een burn-out eindigde het verhaal bij mijn vorige werkgever. Toen ik uiteindelijk langsging bij VDAB was dat een leuke ervaring die me moed gaf. Kris, mijn bemiddelaar, zocht meteen mee naar een opleiding die bij me paste. Die keuze werd ook goedgekeurd door mijn adviserend arts. Nu volg ik bij Syntra een opleiding tot meubelmaker.”

Elke persoon met een gezondheidsprobleem die gemotiveerd is om stappen naar werk te zetten, ongeacht de aandoening, kan zich aanmelden bij een Terug naar werk-coördinator bij het ziekenfonds. Dorien Schildermans, Terug-naar-werk coördinator: “Iemand komt bij ons terecht na te zijn doorverwezen door een adviserend arts of op eigen initiatief. Dan bekijken we met die persoon wat die wél nog kan. De focus ligt niet op de belemmeringen, al houden we daar uiteraard rekening mee. Waar nodig schakelen we de hulp in van VDAB. Dat kan bijvoorbeeld zijn omdat iemand nood heeft aan een opleiding of sollicitatietraining.” De stappen naar werk worden zo snel mogelijk gezet en de focus ligt op het vinden van een betaalde job.

Wie een hulpvraag heeft kan uiteraard steeds terecht bij VDAB. Nieuw is wel dat wie al langer dan een jaar ziek is, nu rechtstreeks en zonder veel bijkomende administratie bij VDAB en partners een traject kan opstarten. Maar ook bij wie minder lang dan een jaar ziek is, zal VDAB het nodige doen om het traject zo snel als mogelijk op te starten.

Benoît Collin, administrateur-generaal van het RIZIV: “Het is onze taak om mensen die om gezondheidsredenen arbeidsongeschikt zijn, financieel te ondersteunen. Daarnaast willen we ook de kijk op invaliditeit veranderen en ons richten op wat mensen wel nog kunnen. Het begeleiden van de terugkeer naar het werk door het vinden van de juiste balans tussen gezondheid, wat mensen kunnen en willen en de behoeften van de arbeidsmarkt, betekent ook het begeleiden van mensen en hen niet achter laten.”

Clara Arbesu, directeur-generaal bij de Dienst uitkeringen van het RIZIV: “Mensen terug aan het werk helpen door begeleidende en ondersteunende maatregelen zijn een belangrijk antwoord op de grote uitdagingen rond arbeidsongeschiktheid. Deze maatregelen vereisen samenwerking tussen alle betrokken actoren, met inbegrip van de regio’s die verantwoordelijk zijn voor opleiding en werkgelegenheid. Hun expertise en hun dienstenaanbod zijn immers belangrijke hefbomen bij de begeleiding en ondersteuning van de sociaal verzekerden om een adequaat en kwalitatief goed traject uit te stippelen. We zijn bij het RIZIV blij met deze nieuwe overeenkomst die de samenwerking verder zet in het belang van de re-integratiemogelijkheden voor de sociaal verzekerden.”

Luc Van Gorp, voorzitter NIC: “Uitgaan van de kracht van mensen in plaats van de klacht, is wat we met deze samenwerking beogen te bereiken. Lang niet iedereen die langdurig ziek is, kan de draad terug oppikken. Maar voor wie dat wel kan, dienen we alle inspanningen te leveren om dat mogelijk te maken. Bij de huidige werkgever of bij een nieuwe werkgever. In de huidige job of in een andere functie. Met of zonder carrièrewending. Steeds meer mensen vallen uit door langdurige ziekte. Het zal inspanningen van de hele samenleving vergen om de trend te keren. Niet alleen bij de re-integratie, maar ook in de preventie: voorkomen dat Hensen ziek uitvallen. Het is een én-én-verhaal dat we alleen samen kunnen realiseren. Dat is wat we vandaag alvast in de praktijk brengen.”

Wim Adriaens, gedelegeerd bestuurder VDAB: “Werk heeft een positieve impact op het leven van mensen, ook voor iemand die kampt met gezondheidsproblemen. We moeten af van het idee dat ziek zijn en werk twee tegenpolen zijn. Mits goede begeleiding kan werken een deel van de oplossing zijn. Werk zorgt voor structuur, zingeving en sociale contacten, en kan helpen om de gedachten te verzetten. VDAB wil zo snel mogelijk ondersteuning bieden om de uitstroom naar werk te verhogen. We willen zo mensen met een gezondheidsprobleem volop kansen bieden om, mits goede ondersteuning, stappen richting werk te zetten.”