De gesuperviseerde professionele praktijk voor klinisch psychologen en klinisch orthopedagogen
Bij de erkenning van klinisch psychologen en klinisch orthopedagogen als gezondheidszorgberoep in de Wet op de Uitoefening van de Gezondheidszorgberoepen (WUG) in 2016, werd de verplichting tot het volgen van een professionele stage na het masterdiploma ingeschreven in de wet. Deze verplichting is sindsdien van toepassing op de klinisch psychologen en de klinisch orthopedagogen die hun studies klinische psychologie of klinische orthopedagogie hebben aangevat vanaf het academiejaar 2017-2018, met andere woorden na de inwerkingtreding van de wet. Studenten die hun studies op 1 september 2016 of ten laatste in de loop van het academiejaar 2016-2017 waren begonnen, werden vrijgesteld van de professionele stage, ongeacht het academiejaar waarin zij afstuderen.
In juli 2022, wanneer de eerste studenten uit inschrijvingsjaar 2017-2018 afstudeerden, zou de gesuperviseerde professionele praktijk voor het eerst georganiseerd worden. Op dat moment waren er echter onvoldoende stageplekken en stagebegeleiders om deze praktijk te organiseren. Daarom werd deze stage twee keer uitgesteld, eerst tot in januari 2023, daarna tot in januari 2024. Ondertussen werd voortgewerkt aan een kader om de uitrol van de stage mogelijk te maken. In februari studeren de eerste studenten af die effectief een professionele stage van één jaar moeten volgen opdat ze erkend kunnen worden als klinisch psycholoog of klinisch orthopedagoog.
Een aangepast kader
Om de uitrol te faciliteren, werden de koninklijke besluiten die de modaliteiten rond de stage regelen, aangepast. Het koninklijk besluit dat het kader met betrekking tot de klinisch psychologen regelt, werd vandaag, op 21 december 2023, gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het koninklijk besluit dat het kader met betrekking tot de klinisch orthopedagogen regelt, volgt op 27 december 2023.
Het kader voorziet dat de professionele stage doorgaat op een erkende stagedienst, waar de kandidaten klinisch psycholoog en klinisch orthopedagoog betaald worden volgens de barema’s op de plaats van tewerkstelling. Een stageovereenkomst wordt afgesloten tussen de kandidaat, de stagedienst en de stagemeester.
Er wordt ook een pedagogische vergoeding voorzien voor de stagemeester voor de rol die hij of zij opneemt. Daarvoor is een bedrag van 3.500 euro per volledig begeleide stage voorzien. De vergoeding wordt uitbetaald door het RIZIV, dat de uitbetalingsmodaliteiten momenteel verder uitwerkt.
Een stagemeester kan maximaal 5 stagiaires tegelijk begeleiden. Uiteraard kunnen dit er ook minder zijn. Om stagemeester te worden, heeft men minimaal 3 jaar ervaring nodig. De aanvraag tot erkenning als stagemeester –en stagedienst verloopt bij de FOD Volksgezondheid. Voor stagemeesters en –stagediensten die reeds over een erkenning beschikken op basis van de eerdere regelgeving werd de aanvraag daartoe vereenvoudigd.
De kandidaten klinisch psychologen en klinisch orthopedagogen kunnen vanaf 1 juli 2024 hun gesuperviseerde professionele praktijk ook helemaal of gedeeltelijk lopen binnen de eerstelijnspsychologische zorg (ELP). Daarover zal meer info te vinden zijn op de websites van de netwerken geestelijke gezondheidszorg. Vanaf 1 januari 2024 wordt 6,363 miljoen euro uitgetrokken, waarmee ongeveer 73.400 uren stage vergoed kunnen worden.
Een volgende, verdergaande aanpassing van het kader is voorzien voor september. In deze tweede fase wordt ook de mogelijkheid voorzien om stage te lopen bij een externe stagemeester; op diensten waar er geen interne stagemeester is. Uiteraard met de nodige kwaliteitsgaranties. Deze aanpassing zal stages op meer diverse locaties toelaten, zoals in kleinere instellingen of in CLB’s.
Wat betekent dit voor studenten?
Om erkend te worden als klinisch psycholoog of klinisch orthopedagoog is de gesuperviseerde professionele praktijk verplicht voor studenten die dit academiejaar 2023-2024 afstuderen en hun opleiding begonnen zijn vanaf het academiejaar 2017-2018 of later. Studenten die hun opleiding eerder begonnen, zijn hiervan vrijgesteld. Studenten psychologie en orthopedagogie die geen erkenning als gezondheidszorgberoep wensen, dienen de bijkomende stage uiteraard niet te volgen.
De gesuperviseerde professionele praktijk vindt plaats in het kader van een betaalde tewerkstelling en bedraagt minstens 1680 uren. Deze professionele stage kan ook deeltijds (minstens 20% VTE) worden uitgevoerd, gespreid over maximaal 5 jaar. Elke onderbreking van meer dan 15 weken moet worden ingehaald op het einde van de stage. Er is wel een specifieke regeling voorzien voor onderbreking wegens zwangerschap.
Het is ook mogelijk om de stage op verschillende stagediensten te doorlopen, maar een minimum van 840 uur moet op eenzelfde stagedienst worden gepresteerd. Een coördinerende stagemeester wordt in dat geval aangeduid.
De gesuperviseerde professionele praktijk kan worden gelopen binnen de eerstelijnspsychologische zorg. Dit laat toe dat kandidaat klinisch psychologen en kandidaat klinisch orthopedagogen ervaring kunnen opdoen binnen dit kader en vertrouwd worden met een public health benadering in de klinische psychologie en de klinische orthopedagogiek.
De FOD Volksgezondheid houdt een lijst bij van erkende stagemeesters en stagediensten en stelt deze ter beschikking van de kandidaten. Aan (toekomstige) tewerkstellingsplekken wordt gevraagd om tijdig een aanvraag te doen tot erkenning als stagedienst en stagemeester, opdat de kandidaat klinisch psycholoog of de kandidaat klinisch orthopedagoog stage kan lopen in het kader van een eerste werkervaring. Verdere informatie omtrent de aanvraag en het kader vindt u hier.
Erkenningscriteria voor klinisch orthopedagogen en klinisch psychologen
Erkenning als stagemeester of erkenning als stagedienst: klinische orthopedagogen
Erkenning als stagemeester of erkenning als stagedienst: klinische psychologen