10 miljoen euro extra voor een betere begeleiding van kinderen en jongeren met eetstoornissen

Opmerkelijk in de Pano-reportage van 28 september was de getuigenis van de jonge vrouw Rune. Ze zei dat haar traject helemaal anders was gelopen, mocht ze vroeger hebben aangegeven dat ze hulp nodig had. Dat is precies wat Frank Vandenbroucke doet met zijn hervorming geestelijke gezondheidszorg: problemen sneller oppikken om te vermijden dat ze groter worden. Daarom is die toegankelijke betaalbare geestelijke gezondheidszorg zo belangrijk.  

Vandenbroucke: "Die hervorming laat toe om zélf naar de mensen toe te stappen, in plaats van te wachten tot ze komen aankloppen met hun problemen, wat vaak al te laat gebeurt. Dat vergt een nieuwe manier van samenwerken. Niet alleen tussen alle professionals in de geestelijke gezondheidszorg, maar ook daarbuiten: met bijvoorbeeld scholen, leerkrachten, ouders, of met de huisarts, een jeugdadviescentrum, of een OCMW. Met klinisch psychologen en orthopedagogen die dus buiten hun praktijkruimte komen op het terrein. Dat is een enorme cultuuromslag, maar wel een die broodnodig is om signalen vroegtijdig op te pikken én aan te pakken. Dit betekent ook dat we mentale problemen nog meer uit de taboesfeer moeten halen. Iedereen is partner in dit verhaal om te komen tot een echte en hechte gemeenschap van zorg."   

Bijzondere aandacht voor kinderen en jongeren  

Zo'n warme aanpak - waarin het als het ware een evidentie wordt dat je snel onrustwekkende signalen bij kinderen en jongeren oppikt, daarop meteen inspeelt en zelf de juiste steun biedt of indien nodig naar de juiste hulp leidt - vergt een doeltreffend organisatiemodel. In het geval van kinderen en jongeren is het dan niet meer dan logisch dat scholen een eerste partner worden in dat verhaal, naast bijvoorbeeld Jongerenadviescentra (JAC) of de zogenoemde overkophuizen, waar jongeren binnen en buiten lopen en allerlei leuke activiteiten doen. Dat zijn veilige plekken waar je een luisterend oor vindt en beroep kan doen op professionele therapeutische hulp zonder dat je een label krijgt opgeplakt.    

Vandenbroucke: "We maken met andere woorden de verbinding tussen de psycholoog, de zorgleerkracht, de leerlingenbegeleiders, de leerkrachten en de ouders. We doen dat natuurlijk in overleg met de Vlaamse minister van Onderwijs, Ben Weyts, met niet alleen respect voor de bevoegdheid onderwijs, maar ook met respect voor de manier waarop de CLB's en de scholen hun rol inzake mentaal welzijn en psychologische ondersteuning invullen."  

Gespecialiseerde zorg voor jongeren met eetstoornissen  

Extra investeringen in begeleiding en behandeling zijn noodzakelijk om het mentaal welzijn te beschermen van kinderen en jongeren met eetstoornissen. Daarom zorgt Frank Vandenbroucke voor een extra investering van 10 miljoen euro om een écht zorgtraject op te zetten, van bij de start, maar na een opname in het ziekenhuis. Concreet betekent dat:  

1. Integratie van diëtisten in het ambulante zorgtraject 

Gezien eetproblemen en eetstoornissen ook eetadvies en voedingsbegeleiding vragen, wordt een aanbod inzake diëtistische zorg voorzien. Dit kan gaan om een korte begeleiding bij eetproblemen of - wanneer dat nodig is - een langere diëtistische begeleiding bij eetstoornissen. Dit organiseren we vanuit een multidisciplinaire aanpak, en dus samen met de huisarts en de psycholoog.   

2. Dagbehandeling en "multi-family"-therapie 

Deze mogelijkheid kan helpen om een opname te vermijden, en helpen bij de overgang van het ziekenhuis naar thuis. Het aanbieden van familietherapie versterkt dan weer de thuissituatie in bijvoorbeeld de organisatie van het maaltijden thuis.  

3. Multidisciplinaire supportteams 'eetstoornissen' in de ambulante zorg 

Het "multidisciplinair supportteam eetstoornissen" ondersteunt gespecialiseerde ambulante hulpverleners die (tijdelijk) meer expertise/hulp nodig hebben. Het supportteam is er in de eerste plaats om de ambulante hulpverlener zelf te ondersteunen, maar kan ook zelf zorg bieden. Het multidisciplinair supportteam kan hetzij somatische, psychiatrische, psychologische of diëtistische expertise verlenen. Dit om de ambulante hulpverlener te versterken in zijn begeleiding. Uitzonderlijk kan het supportteam ook tijdelijk overnemen. Het doel blijft om een opname te vermijden.    

4. Eén zorgcoördinator 

Een van de zorgaanbieders die samenwerken met de jongere en zijn familie, neemt de rol van zorgcoördinator op zich en is het duurzame aanspreekpunt, zowel voor de jongere als de familie zelf, als voor alle zorgverleners die hen omringen. Deze coördinator volgt het zorgplan op, coördineert de infodeling, en bevordert samenwerking tussen de verschillende zorgverstrekkers.  

5. Vormingsaanbod 

Binnen de netwerken Geestelijke Gezondheidszorg zal in het najaar, in samenwerking met Eetexpert, een vormingsaanbod ontwikkeld worden voor klinisch psychologen/orthopedagogen actief binnen de RIZIV-conventie psychologische zorg in de eerste lijn. Op die manier sensibiliseren we ambulante hulpverleners om niet alleen jongeren te bevragen over “hoe slaap je?” en “hoe leef je?” maar om ook te vragen “hoe eet je”? Want 2 op 3 jongeren met eetproblemen stellen zelf immers geen zorgvraag en weten zelfs niet dat ze een eetprobleem hebben.  

6. Versterking van 'liaisonteams'

De pediatriediensten in ziekenhuizen worden versterkt met zogenoemde liaisonteams, komende vanuit de kinderpsychiatrische diensten. Dankzij deze teams is het mogelijk om kinderen in de pediatrie toch te verzorgen al dan niet in afwachting van een opname in de kinderpsychiatrie. Structureel zullen er nog 16 liaisonteams in 2023 verder werken. Die investering maakt deel uit van het totale bedrag van 35 miljoen euro dat geïnvesteerd wordt in de kinder- en jeugdpsychiatrie, en waarmee niet alleen ingezet wordt op meer handen om jongeren te begeleiden, maar ook op de verbetering van de zorgkwaliteit en op een verhoging van de participatie van de jongeren.