Drie nieuwe Zorgcentra na Seksueel Geweld krijgen groen licht
Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke kondigt vandaag aan – na een beslissing van het Verzekeringscomité – dat er volgend jaar drie nieuwe Zorgcentra na Seksueel Geweld (ZSG) van start kunnen gaan: in Jette, Doornik en Ottignies. Daarmee groeit het netwerk van tien naar dertien centra in 2026 en kent ons land minstens één zorgcentrum per provincie. ‘Een belangrijke uitbreiding in de strijd tegen seksueel geweld maar ook een noodzakelijke uitbreiding gezien het stijgend aantal slachtoffers van seksueel geweld dat zich bij de centra meldt’, zegt minister Frank Vandenbroucke.
Zorgcentra bevestigen hun succes: al bijna 20 000 slachtoffers geholpen
Sinds de opening van de drie eerste Zorgcentra in Brussel, Gent en Antwerpen in 2017, is de werking uitgegroeid tot een essentiële pijler van de acute zorg voor slachtoffers van seksueel geweld. Eind dit jaar wordt naar verwachting de kaap van 20.000 geholpen slachtoffers overschreden. “Deze cijfers staan niet op zichzelf. Het zijn duizenden mensen die dankzij de Zorgcentra sneller hulp kregen, beter begeleid werden en niet van het kastje naar de muur werden gestuurd”, zegt Frank Vandenbroucke.
De Zorgcentra bieden zorg op maat in een veilige en laagdrempelige omgeving, 24 uur op 24 en 7 dagen op 7. De centra zijn rechtstreeks toegankelijk via telefoon, mail, hulpdiensten, de politie of een spontane aanmelding. Slachtoffers krijgen er medische zorg, psychologische ondersteuning en kunnen meteen klacht neerleggen als ze dat wensen.
Structurele verankering van wetgeving en nieuwe financiering
Onder de vorige regering werden niet minder dan tien Zorgcentra opgetrokken in het hele land. De federale regering nam de afgelopen jaren verschillende stappen om de werking van de Zorgcentra structureel te verankeren. Dankzij de nieuwe ZSG-wet en uitvoeringsbesluiten is de financiering voortaan ook wettelijk gegarandeerd en wordt die vanaf 2026 vanuit het RIZIV voorzien. De samenwerking tussen het RIZIV en het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen (IGVM) wordt verder versterkt, met een duidelijke rolverdeling en blijvende expertise-opbouw.
Selectieprocedure voor nieuwe Zorgcentra na Seksueel Geweld
De selectieprocedure voor de nieuwe Zorgcentra zat vandaag in de laatste rechte lijn.
Op 24 september is de selectieprocedure met een oproep aan kandidaten gestart. De ziekenhuizen konden hun kandidatuur tot 5 november indienen. Dan heeft het RIZIV een onafhankelijke selectieprocedure gemaakt, op basis van de volgende criteria, geordend in afnemende belangrijkheid:
- Geografische situatie: één per gerechtelijk arrondissement
- De expertise en ervaring van het ziekenhuis en het voorgestelde team inzake coördinatie en dienstverlening aan slachtoffers van seksueel geweld
- De expertise en ervaring van de kandidaat in externe en interne multidisciplinaire samenwerkingsverbanden, in het bijzonder met politiediensten en gerechtelijke overheden
- De voorgestelde planning, methodologie en visie voor de implementatie en werking van de ZSG-afdeling
- De ligging, bereikbaarheid, toegankelijkheid en aanwezige diensten op de campus, evenals de infrastructuur van de voorgestelde ZSG-afdeling.
Veel kandidaten hadden mooie dossiers ingediend. De resultaten van de objectieve analyse van alle elementen was vandaag aan het Verzekeringscomité getoond en een beslissing was genomen. De tien huidige centra blijven open, en drie nieuwe komen aan: UZ Brussel (Jette), CHWaPi (Doornik) en Clinique Saint-Pierre (Ottignies).
Vandenbroucke: “De Zorgcentra bewijzen elke dag hun meerwaarde. Met drie nieuwe centra versterken we de geografische spreiding, verkleinen we de afstand tot hulp en ontlasten we de bestaande teams.”
Samenwerking blijft key
De Zorgcentra na Seksueel Geweld zijn uniek door de nauwe samenwerking tussen zorgverleners, politie en justitie. Die samenwerking maakt het mogelijk alle hulp onder één dak te bieden – van forensisch onderzoek tot psychologische zorg en het neerleggen van een klacht. In sommige centra legt bijna 2 op de 3 slachtoffers onmiddellijk klacht neer, dat is een belangrijke stap richting gerechtigheid.
“Met de Zorgcentra na Seksueel Geweld maken we het verschil élke dag. In de zorgkamers, tijdens verhoren, in nachtshiften en in moeilijke dossiers. Zo tonen we slachtoffers van seksueel geweld dat ze er nooit alleen voor staan”, besluit Frank Vandenbroucke.