De bevolking geeft zijn advies om de wet op de patiëntenrechten te versterken

Na 20 jaar was het hoog tijd om de Wet op Patiëntenrechten te hervormen: aangepast aan deze tijd, op maat van zorgverlener én patiënt. Na verschillende symposia, debatten én een breed gedragen resolutie in het parlement vroeg Frank Vandenbroucke, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, aan patiëntenrechten-experten Tom Goffin en Jacqueline Herremans om met die aanbevelingen aan de slag te gaan en de Wet op Patiëntenrechten de noodzakelijke update te geven. Op 3 maart stelde de minister - samen met de 2 experten - dat ontwerp voor aan het brede publiek.  

Op de website van de minister vond je (en vandaag nog altijd trouwens) alle ontwerpen. Tot 18 april kon iedereen suggesties, bezorgdheden en algemene of concrete opmerkingen op dat ontwerp bezorgen via mail. En wat blijkt? Meer dan 5.000 mensen aan Nederlandstalige en bijna 3.000 aan Franstalige kant hebben in die periode het artikel rond de hervorming van de Wet op Patiëntenrechten bezocht. Vandenbroucke: "We kregen 275 mails binnen van unieke afzenders, waarvan meer dan 220 met nuttige feedback, concrete suggesties en opmerkingen op het ontwerp zelf. Ik ben behalve enorm blij vooral zeer dankbaar. Dit bewijst dat dit iédereen raakt: patiënten én zorgverleners. Met al die feedback zijn we aan de slag gegaan om met het best mogelijke ontwerp nu naar de regering te gaan, en na de zomer naar het parlement." 

In die feedback was er het terugkerende pleidooi om voldoende aandacht te besteden aan het evenwicht tussen zorgverlener en patiënt. Dit heeft zowel betrekking op de planlast als de informatieverstrekking, maar ook op de voorwaarden om vooral samen tot goede gezondheidszorg te komen. Er waren ook zéér goeie juridische suggesties om een aantal nieuw geïntroduceerde aspecten (zoals informatie op maat) duidelijker te formuleren. Ook met betrekking tot zorgplanning en wilsverklaringen werd een duidelijkere omschrijving gevraagd. Wat het patiëntendossier betreft, werd terecht de aandacht gevestigd op de digitale evolutie en de bezorgdheid over de toegang tot het dossier van een overleden persoon. Tot slot waren er ook verschillende opmerkingen rond het klachtenrecht en het recht op vrije keuze van de zorgverlener.  

Wie stuurde over wat?  

Iets meer dan de helft van de reacties was afkomstig van individuele burgers. De tweede meest vertegenwoordigde groep zijn de organisaties (zoals patiëntenorganisaties of zorginstellingen). Zij dragen bij tot een vierde van de input. Verder waren er ook reacties van individuele zorgverstrekkers, goed voor 15%, en mensen met een zekere expertise in het domein door hun professionele achtergrond, zoals personen die een ombudsfunctie bekleden. Zij vormen de overige 6%. 

De ontvangen feedback van burgers geeft een interessante kijk over hoe mensen de rechten van de patiënt aanvoelen en ondervinden. Het recht op informatie en vragen rond het patiëntendossier zijn duidelijk thema’s die erboven uitsteken. Deze thema’s vertegenwoordigen samen de helft van de reacties. Daarnaast hecht deze groep ook meer aandacht aan het recht op bijstand en aan het recht op geïnformeerde toestemming.  

Organisaties, de tweede belangrijkste groep van afzenders, bezorgden eerder hun integrale visie op het ontwerp. Bij de zorgverstrekkers tot slot kon men de opmerkingen of vragen rond het recht op informatie, geïnformeerde toestemming en opmerkingen rond het klachtrecht, planlast en vragen rond de “plichten” van de patiënt samen lezen als een pleidooi om toch voldoende “evenwicht” te houden in de wet.