Extra maatregelen nodig als we rookvrije generatie willen
Het kernkabinet heeft zich vandaag gebogen over het federale standpunt in het kader van het antitabaksplan. In samenwerking met de deelstaten zullen maatregelen genomen worden die passen in het nationaal tabaksplan. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke wil met deze strategie het gebruik van tabak terugdringen om tot een rookvrije generatie te komen. “Als je naar een rookvrije generatie wil in ons land, dan moet je ervoor zorgen dat kinderen en jongeren minder in contact komen met roken. Daarom nemen we vanaf 2025 een aantal maatregelen, zoals het verder beperken van plaatsen waar je tabak kan kopen en roken.”
Rookgedrag in ons land neemt af, maar niet snel genoeg. Roken is nog altijd een van de grootste factoren die tot vermijdbaar overlijden en/of ziektes leidt. Daarbij gaat het niet alleen over longkanker, maar ook door hart- en vaatziekten die het roken veroorzaakt. Bij het begin van deze legislatuur engageerde de federale regering zich om werk te maken van een rookvrije generatie. Dat betekent dat kinderen en jongeren, geboren vanaf 2019 rookvrij kunnen opgroeien en zelf dus nooit beginnen te roken.
“Gezondheid is een kwestie van gezond(er) leven: veel bewegen, gezond eten en niet roken. Gezond leven vermindert de kans dat je ziek wordt. We zetten daarom voluit in op een antitabaksbeleid met hoge ambities voor een rookvrije generatie. Dat doen we door roken minder aantrekkelijk en moeilijker toegankelijk te maken. We willen uiteindelijk dat kinderen minder en minder geconfronteerd wordt met sigaretten.”
Op meer plaatsen wordt roken niet toegelaten
Sinds 2009 kan je al niet meer roken in gebouwen die publiek toegankelijk zijn (vb. cafés en restaurants). Dat wil de federale regering nu uitbreiden naar enkele specifieke plaatsen in de buitenlucht. In attractieparken, dierentuinen, kinderboerderijen (tijdens activiteiten) en speelpleinen wordt de sigaret vanaf 1 januari 2025 verboden. Aan de ingang van ziekenhuizen en van scholen willen we in de toekomst ook het rookgordijn aan sigaretten weren.
De federale regering onderzoekt tegen april 2023 ook welke beperkingen mogelijk zijn op sportterreinen en activiteiten van jeugdorganisaties, zoals jeugdbewegingen. De federale regering gaat ook in overleg met de sportfederaties die professionele sportcompetitie organiseren in stadions, om naar het voorbeeld van de Pro League in de voetbal, het roken te verbieden.
Op minder plaatsen wordt tabak verkocht
Recent werd de wet gestemd voor een verbod op de verkoop van tabak in automaten vanaf begin 2024 (12 maanden na publicatie van de wet). De federale regering wil nog een stap verder gaan en wil naar nog minder verkooppunten. Zo wil ze de aankoop van pakjes in cafés en op festivals (tijdelijke verkooppunten) verbieden vanaf 1 januari 2025. Op die manier vermijden we impulsaankopen. Zodat niet-rokers zich niet spontaan laten verleiden tot de aankoop van sigaretten en rokers twee keer te doen nadenken over de aankoop. De federale regering heeft tevens een akkoord om tegen 2028 de verkoop van tabak te beëindigen in voedingswinkels groter dan 400 m².
Bij verkooppunten zijn sigarettenpakjes niet zichtbaar
Tabaksproducenten, zoals Philip Morris, mogen al lang geen reclame meer maken voor hun ongezonde producten. Het is nu ook de bedoeling dat die producten in de toekomst niet meer geëtaleerd worden in de verkooppunten. Op die manier verminderen we de zichtbaarheid van tabak nog verder.
Gezondheidsshift
Vandenbroucke is van oordeel dat op groenten en fruit geen btw moet geheven worden. Terwijl tabaksproducten duurder mogen worden. In de federale regering is afgesproken dat dit begin volgend jaar op de agenda komt.
Uitgestoken hand naar wie wil stoppen
Naast de initiatieven die de deelstaten plannen rond preventie en rookstopbegeleiding wil minister Vandenbroucke ook de terugbetaling van nicotine-vervangende therapieën bekijken. De Commissie Tegemoetkoming Geneesmiddelen zal zich buigen over dossiers die ingediend worden en van zodra zij een advies aan de minister gegeven hebben, kan de minister hierin een beslissing tot terugbetaling nemen.